Dodano do koszyka
Na pewno znasz tzw. “efekt motyla”. Opisuje go barwna metafora, wg której trzepot skrzydeł maleńkiego motylka w Ohio, może po trzech dniach spowodować burzę piaskową Teksasie. Zatem co może się wydarzyć, jeśli w jednym projekcie spotkają się dwa barwne motyle? Takie jak Marzena Figiel-Strzała, reportażystka opowiadająca o pracy dzieci na całym świecie oraz Agata Kurek, założycielka KOKOworld, pierwszej polskiej marki odzieżowej z certyfikatem Fairtrade, której misją jest udowodnienie, że moda nie musi być synonimem wyzysku. To zgrany duet właśnie takich “motyli”. A trzepot ich skrzydeł ma moc, by zmienić coś w branży fashion na lepsze!
Dlaczego branża fashion potrzebuje zmian?
Gdy piszę te słowa jest późny wieczór, a ja niedawno położyłam spać moje dzieci. Mają 4 i 7 lat, i - jak się domyślasz - dni spędzają na psotach. Wśród ich obowiązków jest zabawa z kotem i karmienie go oraz utrzymywanie porządku w swoich pokojach. Do drugiego zadania podchodzą niezbyt sumiennie. Starsza córka we wrześniu zaczyna szkołę i jest to dla mnie równie oczywiste jak fakt, że po czwartku nastaje piątek. Dziewczynki poszły dziś spać w uroczych piżamkach z ukochanym “Psim Patrolem”, a ja przykryłam je kołdrami z nadrukami z bajek. W domu jest ciepło, cicho i bezpiecznie.
W równoległym świecie, takie same dzieci jak moje, dziś położą się spać na brudnej podłodze zatłoczonej fabryki, w której jest gorąco, hałaśliwie i nie ma dostępu do świeżego powietrza. Spędziły ten dzień przyszywając małe guziczki albo cekiny do ubrań, czy robiąc ręcznie setki pasków do butów… Nie były w szkole. Nie bawiły się na dworze. Nie karmiły żadnego zwierzątka, same zjadły niewiele lub prawie nic. Ich małe rączki są cenne dla branży fast fashion - zwinne, poradzą sobie z detalami lepiej niż maszyna, ale nie na tyle wartościowe by uczciwie im zapłacić. W końcu to dopiero “dzieci”, więc można powiedzieć że uczą się zawodu. W wyniku takiego podejścia kilkuletni (zatrudnieni najczęściej nielegalnie) pracownicy zarobią mniej niż potrzebują by najeść się do syta.
Skąd o tym wiem? Z jednego z reportaży Marzeny. I nie mogę przestać o tym myśleć. Stale zastanawiam się, czy to właśnie jedno z takich dzieci wprasowało w piżamkę moich córek postaci z “Psiego patrolu”? Czy to rączki jakiejś małej dziewczynki wyszyły cekinową spódnicę - ulubioną mojej starszej córki? A kto uszył poszewki na ich kołdry? Oczami wyobraźni widzę młodą kobietę z dzieckiem w chuście, pochyloną nad maszyną do szycia i zerkającą ze smutkiem na barłóg w kącie pomieszczenia - ma świadomość, że maleństwo z jej pleców nie zazna własnego łóżeczka i otulenia jedną z tych kołder, które dziś uszyje.
Wcale nie lubię o tym myśleć, bo świadomość w jak skrajnie różnych światach żyjemy jest bolesna. Właściwie to trudno uwierzyć, w ich istnienie, prawda?
To właśnie kontrast między tą brutalną rzeczywistością a wizją, że moda jednak może - a na pewno powinna - wyglądać inaczej, skłonił Marzenę i Agatę do stworzenia wspólnej kolekcji - takiej, która w swoim zamyśle ma wywołać dyskusję o wyzysku w fast fashion, zmusić do refleksji i świadomego spojrzenia na to, co niewygodne, ale ważne. Projektu, który będzie hołdem dla bezimiennych pracowników, w tym dzieci, dzięki którym my mamy komfort życia.
Chcę Ci opowiedzieć o tym projekcie, ponieważ sądzę, że to ważny głos w kontekście rozmowy o świecie, do którego chciałabym należeć - i wierzę że Ty także wolisz być po tej stronie.
Ruch skrzydeł
"Gdy pierwszy raz weszłam do tej szwalni poczułam, że właśnie tak powinna wyglądać każda szwalnia na świecie” - napisze Marzena po osobistym odbiorze w siedzibie KOKOworld swojego pierwszego zamówienia. Trafiła na markę, bo czuła że jest coś niestosownego w noszeniu produktów fast fashion, podczas gdy podejmuje próbę pokazania światu okrucieństwa tej branży. Marzena zaczęła więc szukać alternatywy: marek, które są etyczne i nie kształtują mody kosztem najbiedniejszych. Gdy napisała do Agaty ze swoją entuzjastyczną recenzją, ta akurat była w Ugandzie, w “Window of Life” - domu dziecka. Wraz z wymianą doświadczeń z najróżniejszych zakątków świata, po raz pierwszy zatrzepotały skrzydła. Gdzieś pomiędzy jednym a drugim słowem pojawiła się chęć zrobienia czegoś razem, trochę w myśl zasady “bądź zmianą, którą chcesz widzieć w świecie”. Agata i Marzena nie zatrzymują się na słowach - łączy je to, że przede wszystkim działają dla wartości, które są im bliskie.
Proces projektowy ruszył…
Nadeszły miesiące researchu, poszukiwań, inspiracji, rysunków, pierwszych odszyć i tworzenia prototypów. Wszystko po to, aby stworzyć kolekcję, która jest nie tylko piękna i etyczna, ale ma także cel – pomaga dzieciom, o których opowiada Marzena w swoich reportażach. W rezultacie powstała kolekcja niezwykła - z duchem KOKOworld, oryginalnymi fasonami i kolorami, a do tego odpowiadająca na potrzeby podróżniczek. Wszystkie modele w tej kolekcji zostały zaprojektowane zgodnie z filozofią osób, które nie tylko chcą dobrze wyglądać, ale przede wszystkim czuć się komfortowo w swoich ubraniach, zachowując przy tym także komfort psychiczny, jeśli chodzi o ich produkcję.
Dwa główne źródła inspiracji dla kolekcji to kultowy film “Pożegnanie z Afryką” oraz doświadczenia podróżnicze Agaty i Marzeny. Istotną rolę odgrywa tu plemię Mentawai na wyspie Siberut - lud dzieci kwiatów, dla których podstawą życia jest szacunek do natury. To właśnie stąd pochodzi inspiracja dla printu kolekcji — kwiatu hibiskusa.
Kolekcja nie tylko ma wskazać palcem wyzysk, którego codziennie i w niewyobrażalnej skali dopuszcza się branża fast fashion. Przede wszystkim ma jednak zwracać uwagę na to, że świat jest piękny, a mnogość barw, zapachów, smaków jest tak szeroka, że aż kręci się w głowie. Jej celem jest także nieustanne przypominanie, że mamy o co walczyć i wręcz powinniśmy oczekiwać znacznie więcej od producentów. Jako odpowiedzialni klienci nie możemy pozwolić na degradację środowiska naturalnego, tylko po to by przez chwilę poczuć się modnie. Jeśli płacimy niską cenę za ubrania - wprost proporcjonalnie wzrasta koszt, jaki ponosi za ich uszycie nasza planeta.
W kolekcji znajdziesz certyfikowany len, bawełnę Fairtrade, wiskozę Ecovero. Naturalne materiały, autorskie printy i uniwersalne fasony, które są ukłonem w kierunku stylu podróżniczek sprzed dekad. Jak każda kolekcja KOKO, w tej również poszczególne elementy dopełniają się, tworząc możliwość stworzenia wielu stylizacji z niewielu produktów. Warto dodać, że cała produkcja opiera się na zasadzie zero waste – odpady są ponownie wykorzystywane, a model PREORDER pomaga walczyć z nadprodukcją (marka szyje tylko tyle, ile zamówicie). Wybierając tę kolekcję, każdy z nas ma szansę stać się częścią tej zmiany – być świadomym konsumentem, który nie tylko dba o siebie, ale też o innych i o planetę.
Jednak to, co czyni tę kolekcję naprawdę wyjątkową, to jej społeczny wymiar. 10% ze sprzedaży każdego projektu trafia do Dorkas - dziewczynki której marzeniem jest biegać szybciej niż wiatr.
Podmuch skrzydeł wywołuje tornado
"Mówi się, że nie można pomóc wszystkim, ale ja wiem, że pomoc jednemu dziecku to uratowanie całego jednego życia, ale także pomoc jego rodzinie i jego przyszłym dzieciom. Możliwość edukacji zmienia całe społeczności, życie wielu dzieci i rodzin. Pomagając jednej osobie pomagamy tak naprawdę całemu światu." Marzena Figiel-Strzała
Dorkas biega “ile wlezie”, często boso. 7 kilometrów do szkoły i ze szkoły. Po zajęciach robi trening. Pochodzi z Iten, zwanej “rajem dla biegaczy”. Marzy o starcie na Olimpiadzie, by za zarobione w ten sposób pieniądze wybudować stołówkę i szpital w swojej miejscowości. Ma szczęście, że może się uczyć, bo jej matka - dawniej również utalentowana biegaczka - sprzedaje warzywa na targu.
KOKO chce dać Dorkas szansę na spełnienia marzenia, więc przeznaczy 10% z dochodów ze sprzedaży tej kolekcji na edukację, buty, jedzenie dla Dziewczynki. To jest właśnie nasze “tornado”. Ty kupujesz etyczną sukienkę, a Dorkas rośnie w siłę, bo ma stabilne wsparcie i poczucie bezpieczeństwa.
W ten sposób gdzieś w świecie odbywa się mała-wielka zmiana.
Efekt motyla
Dlaczego to takie ważne? Po co tak starać się o etyczną modę, iść pod wiatr, patrzeć w miejsca, które przecież celowo są ukryte przed naszym wzrokiem? Po co burzyć komfort i w jakim celu pomagać komuś na drugim końcu świata?
Z potrzeby serca.
Z chęci, by świat który dziś widzimy - piękny i różnorodny - był światem na który będą mogły patrzeć nasze wnuki i prawnuki. Z poczucia, że to nasz obowiązek…
Z prostego powodu: bo mogę.
Bo Ty możesz wybrać inaczej - ale większość mieszkańców Globalnego Południa nie może. Za to Twoje, nawet małe wybory mogą powodować wielkie zmiany na świecie i przyczynić się do tego, że wybór będą mieć także najbiedniejsi. I warto o tym mówić póki nie jest za późno. Media często straszą nas skutkami zmian klimatycznych, ale rzadko mówią: “Boisz się tego? Nie kupuj w Shein!”.
Kiedy decydujesz się na modę, która niesie ze sobą dobre historie prawdziwych ludzi, wprowadzasz w życie wartości, które wykraczają poza zwykły trend. Wybierając kolekcję wspierającą Dorkas, wysyłasz jasny sygnał, że zależy Ci na sprawiedliwości, na uczciwym traktowaniu ludzi i na ochronie środowiska. Dla Ciebie, jako świadomego konsumenta, to oznacza, że Twoje zakupy stają się manifestem, który mówi: “Wierzę, że każdy zasługuje na szansę, że marzenia mogą zmieniać świat”. To także inwestycja w produkty, które są nie tylko piękne i praktyczne, ale przede wszystkim trwałe i zgodne z Twoimi wartościami. W ten sposób przyczyniasz się do budowania lepszej przyszłości – zarówno dla tych, którzy codziennie walczą o swoje prawa, jak i dla całej naszej globalnej społeczności. W świecie, w którym łatwo zatracić się w konsumpcyjnym szumie, wybór etycznej mody to sposób, by pokazać, że jesteś kimś więcej niż tylko odbiorcą trendów. Jesteś częścią ruchu, który dąży do równowagi między tym, co piękne, a tym, co sprawiedliwe.
I to właśnie jest sedno tej opowieści. Zabrzmi banalnie, ale jest jednocześnie najprostszą prawdą: zmiana zaczyna się od Ciebie, a każdy, nawet najmniejszy gest, przybliża nas do tworzenia lepszego świata. Być może kiedyś wszystkie Dzieci Świata, będą spały w ciepłych łóżkach, a rano będą wstawać do szkoły (a nie do pracy). Chcesz żyć w takim świecie? To już wiesz od czego zacząć…
Autor: Aleksandra Niewiadowska-Pakuła – autorka podcastu dobrystan_podcast, eksploruje życie między nadmiarem a uważnością, szukając harmonii w odpowiedzialnej codzienności.
