Prawa człowieka na wyprzedaży?

Wierzymy, że dbanie o to co ważne, to obowiązek każdego z nas. Wierzymy, że zmiany – te dobre, jak i te złe, to nie tylko dzieło decyzji podejmowanych tylko hen, gdzieś w gabinetach rządów i wielkich organizacji międzynarodowych. Wierzymy, że ich źródło jest także, jeśli nie przede wszystkim, w naszych codziennych decyzjach. I tą ważną decyzją może być naprzykład pójście lub nie na poświąteczne wyprzedaże.

70 lat temu, 10 grudnia 1948 roku, Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło Powszechną Deklarację Praw Człowieka, najważniejszy dokument dotyczący praw człowiekai pierwszy tego rodzaju przyjęty przez społecznośćmiędzynarodową. 10 grudnia jest obchodzony na całym świecie jako Dzień Praw Człowieka. Ale mimo siedmiu dekad, wciąż pozostajewiele do zrobienia. Dlatego też wydaje nam się, że tak istotnejest przypominanie o sprawach wzniosłych takich jak prawa człowieka,aby zawsze mieć je na uwadze i aby nie umykały nam w codzienności. By nie tylko postępować zgodnie z nimi, ale reagować, jeśli zajdzie nawet najmniejsze ich naruszenie. Jesteśmy przekonani też, że prawa człowieka to nie jest żadna abstrakcja, ale wręcz przeciwnie, byt obecny tu i teraz.

Powszechna Deklaracja Praw Człowieka składa się z Preambułyi 30 artykułów. Była przełomowym dokumentem, który po raz pierwszy zawierał niezbywalne prawa człowieka, takie jak prawo do życia, zdrowia i godnego poziomu życia. Została sporządzona przez przedstawicieli wszystkich regionów świata w oparciuo wszelkie systemy prawne i stanowi fundamentalny kanon praw przysługujących wszystkim ludziom bez względu naróżnice "rasy, koloru skóry, płci, języka, religii, poglądów politycznych lub innych przekonań, narodowości, pochodzenia społecznego, majątku, urodzenia lub jakiekolwiek inne różnice" (art. 2). 

Dziś, po siedemdziesięciu latach oduchwalenia Deklaracji, zgodnie z danymi Global Slavery Index opracowanym przez Walk Free Foundation ponad40 milionów ludzi narażonych jest na współczesne niewolnictwo, zczego 10 milionów to dzieci. Szacuje się, że 821 milionów ludzi, to jest co 19 człowiek, doświadczyło głodu w 2018 roku (dane Instytutu Globalnej Odpowiedzialności).

Wierzymy, że każdy z nas może mieć wpływ na zmianę tej sytuacji. My jako firma staramy się dokładać wszelkich starań, aby je wspierać i robimy to przede wszystkimprzez działanie zgodnie z zasadami sprawiedliwego handlu. Prawami człowiekazapisanymi w deklaracji, które bezpośrednio wspiera sprawiedliwy handel to:

Artykuł 1

Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swych praw. Są oni obdarzeni rozumem i sumieniem i powinni postępować wobec innych w duchu braterstwa.

Artykuł 2

Każdy człowiek posiada wszystkie prawa i wolności zawarte w niniejszej Deklaracji bez względu na jakiekolwiek różnice rasy, koloru, płci, języka, wyznania, poglądów politycznych i innych, narodowości, pochodzenia społecznego, majątku, urodzenia lub jakiegokolwiek innego stanu.

Nie wolno ponadto czynić żadnej różnicy w zależności od sytuacji politycznej, prawnej lub międzynarodowej kraju lub obszaru, do którego dana osoba przynależy, bez względu na to, czy dany kraj lub obszar jest niepodległy, czy też podlega systemowi powiernictwa, nie rządzi się samodzielnie lub jest w jakikolwiek sposób ograniczony w swej niepodległości.

Artykuł 3

Każdy człowiek ma prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa swej osoby.

Artykuł 4

Nie wolno nikogo czynić niewolnikiem ani nakładać na nikogo służebności; niewolnictwo i handel niewolnikami są zakazane we wszystkich swych postaciach.

Artykuł 23

1. Każdy człowiek ma prawo do pracy, do swobodnego wyboru pracy, do odpowiednich i zadowalających warunków pracy oraz do ochrony przed bezrobociem.

2. Każdy człowiek, bez względu na jakiekolwiek różnice, ma prawo do równej płacy za równą pracy.

3. Każdy pracujący ma prawo do odpowiedniego i zadowalającego wynagrodzenia, zapewniającego jemu i jego rodzinie egzystencję odpowiadającą godności ludzkiej i uzupełnianego w razie potrzeby innymi środkami pomocy społecznej.

4. Każdy człowiek ma prawo do tworzenia związków zawodowych i do przystępowania do związków zawodowych dla ochrony swych interesów.

Artykuł 24

Każdy człowiek ma prawo do urlopu i wypoczynku, włączając w to rozsądne ograniczenie godzin pracy i okresowe płatne urlopy.

Artykuł 25

1. Każdy człowiek ma prawo do stopy życiowej zapewniającej zdrowie i dobrobyt jego i jego rodziny, włączając w to wyżywienie, odzież, mieszkanie, opieki lekarską i konieczne świadczenia socjalne, oraz prawo do ubezpieczenia na wypadek bezrobocia, choroby, niezdolności do pracy, wdowieństwa, starości lub utraty środków do życia w inny sposób od niego niezależny.

Częstokiedy myślimy o tak wzniosłych ideach, wydaje nam się, że niemamy na nie wpływu. Że są tak wzniosłe, że aż obezwładniającei że przede wszystkim, jeśli są łamane, to nas to nie dotyczy. Ale jeśli spojrzymy do naszej garderoby czy uważnie przyjrzymy się naszym produktom, w kuchni czy w łazience, może okazać się zupełnie inaczej. Wystarczy zadać sobie proste pytanie. Ile osób było zaangażowanych wprodukcję t-shirtu, który mam na sobie? Jakie wynagrodzenie mogłyotrzymać te osoby? Czy cena produktu, w szczególności jeśl iprzebył on długą drogę, aby znalazł się w naszym zasięgu, daje szanse na to, że wypłacone zostało za nią uczciwe wynagrodzenie? Gospodarka światowa może i być skomplikowana, ale wystarczyzatrzymać się na chwilę i nawet nie wdając się w jej zawiłości, zapytać samego siebie: czy możliwie jest, aby osoby zaangażowane wprodukcję t-shirtu, który mamy na sobie, miały szansę na odpoczynek, godziwe warunki pracy, prawo do zrzeszania się, a wkonsekwencji – do prawdziwej wolności?

Zaraz po świętach w wielu sklepach ruszyły mega wyprzedaże. Zachęcamy przeczytać powyższy ekstrakt z Deklaracji Praw Człowieka i zadaćsobie powyższe pytania spoglądając na metki z przekreślonymi cenami. Każda zmiana zaczyna się od pojedynczego człowieka. I każdy z nas może nim być. My chcemy nim być. Dołączycie?