11 maja - Światowy Dzień Sprawiedliwego Handlu

11 maja to dzień Sprawiedliwego Handlu. Kto nas zna wie, że to w co wierzymy ważne jest dla nas przez 365 dni w roku. Niemniej uważamy jednak, że zawsze warto, by w kalandarzu pojawiały się takie dni, aby przypominały nam o tym, co naprawdę istotne. Korzystając z okazji chcemy Wam przypomnieć czym dokładnie jest Sprawiedliwy Handel.

Czym dokładnie jest Sprawiedliwy Handel?

Sprawiedliwy Handel lub „Fair Trade” to ruch wdrażający w życię ideę, która promuje uczciwe i sprawiedliwe zachowania w relacjach handlowych. Co istotne, jego podstawą są zasady, na jakich odbywa się wymiana handlowa i tak naprawdę Sprawiedliwy Handel może dotyczyć zarówno oznakowanych (certyfikowanych, o czym poniżej), jak i nieoznakowanych produktów i działalności różnych organizacji i przedsiębiorstw. 

Historia Sprawiedliwego Handlu

Historia tego ruchu sięga lat 40. XX wieku, kiedy to amerykańska organizacja Ten Thousand Villages zaczęła skupować na specjalnych zasadach rękodzieło z Puerto Rico. Pierwszy, oficjalny sklep Fair Trade założony został w 1958 r. W tym samym okresie ruch zaczął kiełkować także w Europie, gdzie Oxfam UK zaczął sprzedawać rękodzieło chińskich. Podobne inicjatywy zaczęły mieć miejsce w Holandii. W czasie zaś w drugiej połowie lat 60. zakładana była organizacja Fair Trade Orignial w Dani zaczęto sprzedawać trzcinę cukrową pod hasłem „kupując tę trzcinę wspierasz rozwój rolników”. I tak z czasem powstawać zaczęło inne sklepy Fair Trade, a wraz z nimi organizacje, stawiające sobie za cel wspierania zmarginalizowanych producentów, dążąc do wspierania i inicjowania relacji handlowych opartych na dialogu i partnerstwie.

Oprócz oddolnych, obywatelskich inicjatyw Fair Trade zaczął się pojawiać na agendzie polityki międzynarodowej. Drugiej konferencji UNCTAD (Konferencja ONZ na temat Handlu i Rozwoju) przyświecało hasło „Trade not Aid” - „Handel zamiast Pomocy”.

Od połowy lat 70. organizacje Fair Trade na całym świecie zaczęły spotykać się nieformalnie. Z czasem narodziła się potrzeba sformalizowania tych spotkań i tak w 1987 na mocy decyzji 11 największych organizacji Fair Trade powołana została do życia Europejskie Stowarzyszenie Sprawiedliwego Handlu - European Fair Trade Association (EFTA), a dwa lata potem Światowa Organizacja Sprawiedliwego Handlu - World Fair Trade Organisation (WFTO), wcześniej znana jako Międzynarodowa Federacja Handlu Alternatywnego the International Federation of Alternative Trade (IFAT). Z czasem powstały też regionalne oddziały, takie jak WFTO Asia czy WFTO Africa.

Sprawiedliwy Handel dziś

Dziś Fair Trade jest ruchem o światowym zasięgu, który angażujw co raz więcej rękodzielników, producentów, organizacji i przedsiębiorstw. W Polsce pojawił się zaledwie kilka lat temu, ale i w wymiarze globalnym jego historia jest stosunkowo młoda. Co ważne, rozwija się dynamicznie na przestrzeni lat i my staramy się być częścią tego nurtu. To co wydaje się być istotne, to fakt, że dziś coraz szerszy zakres dóbr i usług działa w ramach tego ruchu. Pierwsze produkty, z jakimi związana jest historia Sprawiedliwego Handlu, to rękodzieło. Z czasem "asortyment" ten powiększył się o czekoladę, herbatę, ryż, cukier czy słynne banany. Dziś produktami Sprawiedliwego Handlu są także na przykład kwiaty czy nawet bawełna. 

Certyfikaty

Wraz z rozwojem ruchu Sprawieldliwego Handluwykształcił się także system certyfikowania dóbr i usług. Warto tu zauważyć, że często zamiennie używana nazwa „Fairtrade” jest znacznie węższym pojęciem niż Fair Trade (a zatem jego odpowiednik w języku polskim - Sprawiedliwy Handel), która określa jeden z systemów certyfikacji produktów będący własnością organizacji Fairtrade International. Inne systemy certyfikacji to między innymi Fairtrade, Naturland Fair, Fair for Life lub EcoCert Fair Trade.

Fair Trade`owe inspiracje 

Z okazji dzisiejszego święta chcielibyśmy się też z Wami podzielić cytatami, które nas inspirują.

"Żadna firma, której istnienie opiera się na płaceniu niegodziwych zarobków, nie ma prawa istnieć."

--Franklin Delano Roosevelt

"Kupuj mniej. Wybieraj świadomie. Dbaj o to, co nabyłeś."

--Vivien Westwood

"Trzeba robić, to w co się wierzy. A dobry produkt ma w sobie sieć dobrych relacji z ludźmi, którzy go współtworzyli"

--Magdalena Olearczyk, Trashki