Jednym z miejsc, w których batiki mają najdłuższą tradycję jest Indonezja, a w szczególności okolice centralnej Javy - Jogjakarta i Surakarta. A skoro batiki to nasza wielka miłość, nie mogło na liście naszych podróży zabraknąć ich ojczyzny – Indonezji.

Batik to jedna z najstarszych technik farbowania tkanin polegająca na kolejnym nakładaniu wosku na tkaninę i kąpieli tkaniny w barwniku, który farbuje jedynie miejsca niepokryte warstwą wosku. Proces woskowania i farbowania można, dla uzyskania specjalnych efektów, powtarzać wielokrotnie. 

W Indonezji istnieje też wiele technik woskowania, jednymi z popularniejszych jest tulis, co w dosłownym tłumaczeniu to pisać. Ta metoda tworzenia batików polega na pisaniu woskiem, a mówiąc ściślej na nakładaniu na go za pomocą urządzenia zwanego canting. Dzięki temu uzyskać można niezwykle precyzyjne i niepowtarzalne wzory. Metodą, która jest o wiele mniej praco- i czasochłonna niż tulis i pozwala na uzyskanie powtarzalnych wzorów jest cap - stemplowanie, czyli nakładanie na tkaninę wzoru za pomocą pieczątki cap uprzednio umoczonej w gorącym wosku.

Batiki spotkać można nie tylko w Indonezji, ale także na przykład w Malezji, ale to ten indonezyjski batik uznano za dziedzictwo kulturowe i w 2009 wpisano na listę UNESCO.  Kraj ten, choć odwiedziłyśmy zaledwie jego skrawek, zauroczył nas krajobrazami, potrawami, ale przede wszystkim spotkanymi ludźmi, no i oczywiście bogactwem batików! Ale przed podróżą nie spodziewałyśmy się, że aż tak wpadniemy jak śliwki w kompot! Indonezja to kilkanaście tysięcy wysp i ta mnogość wysp przekłada się na różnorodność wzorów i sposobów tkania oraz barwienia materiałów!  

W wielu miejscach Indonezji widziałyśmy młodszych i starszych ubranych w koszule czy sukienki wykonane z batiku. Ba! Te piękne materiały używa się także na obrusy czy inne elementy dekoracji. Jednak nawet dziś, w zglobalizowanym świecie, dla Indonezyjczyków batikowe tkaniny to nie tylko piękne kawałki materiału. Każdy stosowany motyw ma wymiar symboliczny i określa specyficzne pochodzenie geograficzne. Nie tylko codzienne stroje są z niego wykonywane. Niektóre wzory zarezerwowane są na najważniejsze wydarzenia w życiu. Nasza podróż była tak obfita w piękne wzory, że po jej powrocie musiałyśmy stworzyć osobną przestrzeń na projekty, które były jej wynikiem! I to mimo zaginięcia jednego plecaka z materiałami! Tak powstała kolekcja Batiki Indonesia.

Jednymi z pierwszych projektów, jakie uszyłyśmy po powrocie z Indonezji były bluzki Kawung, którą nazwałyśmy na cześć indonezyjskiego wzoru o tej właśnie nazwie, który pierwotnie zarezerwowany był tylko dla sułtana jawajskiego miasta Jogjakarta. Kawung jest jednym z najstarszych indonezyjskich motywów batikowych i charakteryzują go cztery okrągłe elementy, stylizowane na kwiat palmy. 

 

Batik ten wykonywany jest za pomocą wyżej wspomnianej metody cap, która polega na za odbijaniu na tkaninie wzoru za pomocą pieczątki uprzednio umoczonej w gorącym wosku. Tak zabezpieczony woskiem materiał poddawany zabarwieniu – kolorów nabierze tylko ta część niepokryta woskiem! Nasza przygoda ze wzorem Kawung zaczęła się z brązowo-miodowym materiałem. Oprócz bluzek w całości z niego uszytych, w kolekcji 2016 znalazły się także inne produkty z jego udziałem. Jako miłośnicy recyklingu ozdobiłyśmy nim nowiem także inne produkty, takie jak spodnie Kawung czy marynarka Ethno on My Back. Spodnie wykonałyśmy z tencelu znanego ze swoich właściwości oddychających. ale pasek i kieszenie ozdobiłyśmy batikowym materiałem. Na czarnej marynarce Ethno on My Back naszyłyśmy natomiast na plecach trójkąt z batiku Kawung.

Bez pamięci zakochałyśmy się także w metodzie barwienia, która zwana jest ikat (z bhasa indonesia - wiązać, węzeł) i polega na odpowiednim zabezpieczaniu nitek przędzy w taki sposób, aby zabarwieniu uległy tylko wybrane jej partie. Znakiem rozpoznawczym Ikatów są rozmazane wzory. Z naszej indonezyjskiej wyprawy przywiozłyśmy dwa typy materiałów inspirowane tę metodą – jedne z nich nazwałyśmy Java, bo pierwszymi produktami, jakie z nich uszyłyśmy długie spódnice, prawie tak długie jak indonezyjska wyspa. 

Drugi materiał zaś nazwaliśmy na cześć wyspa Sumba, bo to właśnie na niej metoda ikat jest bardzo popularna. Naszym ukochanym produktem z serii Sumba jest długa sukienka z niezwykle zmysłowymi plecami. Ze względu na ograniczone ilości materiału uszyłyśmy jej zaledwie kilka sztuk, pozostałe zaś skrawki wykorzystałyśmy by ozdobić nimi marynarki i bluzy Ethno on My Back, pojemne i wytrzymałe torby BigBag oraz nerki.

 

 

 

Naszym najnowszym nabytkiem są natomiast materiały ze wzorem Rang-Rang, który powstaje  w wyniku połączenia dwóch tradycyjnych metod - cap (stemplowanie woskiem) i tulis (pisanie woskiem). W najnowszej kolekcji Jesień / Zima 2017 mamy dla Was spódniczkę Rangrang w całości wykonaną z tego materiału, jak i marynarkę Ethno On My Back Honey Rangrang, której miodowy kolor przyozdobiłyśmy wstawkami z tego wyjątkowego indonezyjskiego batiku.  

 

 

Podróż po Indonezji była nie tylko owocna we wzory i materiały, jakie możecie znaleźć w naszej kolekcji Batik Indonesia. Podczas podróży po Jawie, w stolicy batików, w mieście Jogja, poznałyśmy także Kisherrego, który prowadzi niewielki warsztat produkcji batików i który dołączył do grona naszych z rękodzielników. I jedno jest pewne – dzięki tej współpracy jak i naszym podróżom nie poprzestaniemy eksplorować indonezyjskich wzorów! I mamy nadzieję, że będziecie nam w tym towarzyszyć! 

Zobacz:

- jak powstaje wzór Sumba i produkty z tym wzorem 

- jak powstaje wzór Kawung i produkty z tym wzorem

- jak powstaje wzór Rangrang i produkty z tym wzorem

- do kolekcji Batik Indonesia

- artykuł o naszym rękodzielniku Kis Herrym

- naszych rękodzielników na kanale youtube